Trạng nguyên trẻ duy nhất trong lịch sử hào hùng nước ta Nguyễn hiền lành với trí sáng ý hơn người đã có những đóng góp to to và 2 lần giúp non sông thoát khỏi nguy cơ tiềm ẩn chiến tranh xâm lược.
Bạn đang xem: Trạng nguyên nhỏ tuổi nhất
Nguyễn Hiền sinh năm 1234 (có tài liệu ghi năm 1235), bạn làng Dương A, huyện Thượng Hiền, che Thiên trường (nay là làng Nam Thắng, thị xã Nam Trực, tỉnh phái mạnh Định).
Ông mồ côi phụ thân từ nhỏ xíu và được người mẹ cho theo học sư thầy trong làng. Cậu nhỏ bé Nguyễn hiền hậu sớm mô tả tư chất vượt trội, học tập tập cực kỳ nhanh. 11 tuổi, nhân từ đã danh tiếng và được ca ngợi thần đồng.
TheoViệt Nam văn hóa sử cươngcủa đơn vị sử học tập Đào Duy Anh, năm 1075, bên dưới thời vua Lý Nhân Tông, triều đình mở khoa thi trước tiên nhằm chọn hiền tài giao hàng đất nước. Mặc dù nhiên, thương hiệu “trạng nguyên” chỉ có từ thời điểm năm 1247.
Trong khoa thi năm đó, lần trước tiên trong lịch sử hào hùng có 3 cử tử đỗ đầu phần nhiều là những người trẻ. Trạng nguyên Nguyễn Hiền mới 13 tuổi, Bảng nhãn Lê Văn Hưu 18 tuổi với Thám hoa Đặng Ma La 14 tuổi. Do vậy, Trạng nguyên Nguyễn thánh thiện được coi là “Khai quốc Trạng Nguyên” và là trạng bé dại tuổi tuyệt nhất trong lịch sử dân tộc nước ta.
Dân gian còn lưu giữ truyền những giai thoại về vị trạng nguyên trẻ em tuổi, trong những số đó có mẩu chuyện nặn voi khu đất biết đi, xâu gai chỉ qua nhỏ ốc xuất xắc hai lần khiến triều đình phương Bắc nể phục, giúp giang sơn tránh được họa chiến tranh.
Sau lúc đỗ đầu khoa thi, khi vào cung diện kiến đơn vị vua, vua nai lưng Thái Tông siêu thán phục kĩ năng ứng đối trôi tung của trạng nguyên nhỏ tuổi tuổi, bèn hỏi ông học tập thầy nào. Nguyễn nhân từ bèn đáp ngay: “Tâu bệ hạ, thần sinh nhi tri chi, hữu nghi tắc vấn tăng tuyệt nhất nhị tự” (Tạm dịch: Thần ra đời đã biết, có một đôi chữ không hiểu biết thì hỏi ông sư ở miếu làng).
Cho rằng Nguyễn thánh thiện còn bé dại tuổi, lại kiêu căng, băn khoăn lễ phép yêu cầu vua hạ chỉ mang lại trạng về đơn vị học lễ 3 năm rồi new bổ dụng. Thời gian này, sứ thần phương Bắc gửi sang một bài thơ ngụ ngôn để thử chức năng nước Nam. Bài bác thơ chỉ gồm 4 văn bản Hán:
Lưỡng nhật bình đầu nhật,
Tứ sơn điên hòn đảo sơn,
Lưỡng vương vãi tranh tuyệt nhất quốc,
Tứ khẩu vùng vẫy gian.
Cả vua lẫn quan những ngẩn ra, không biết làm sao mà đoán được. Mãi sau đây có tín đồ nhớ mang lại Trạng Hiền, vua vội vàng sai một viên quan liêu văn đi mời tức thì Trạng về triều nhằm may ra hoàn toàn có thể giải được bài thơ thách đố.
Tuy nhiên, khi tìm được Nguyễn Hiền, ông không chịu đựng về kinh nhưng mà đáp: “Trước trên đây vua nói ta chưa biết lễ, thì nay chủ yếu vua cũng đo đắn lễ. Không một ai đi mời trạng nguyên về kinh lại không có lễ nghĩa”. Sứ trả về tâu lại, vua lag mình nghĩ về ra bèn sai mang mũ áo, thuộc xe chiến mã rước Trạng lên kinh.
Vừa lướt qua bài bác thơ, trạng phát âm ngay nội dung. Cục bộ 4 câu thơ của bài xích thơ chỉ mô tả một chữ Điền – ruộng. Bài xích thơ này còn có nghĩa:
“Hai phương diện trời bằng đầu nhau(Hai chữ Nhật đặt cạnh nhau thì thành chữ Điền).
Bốn hòn núi nghiêng ngả(Bốn chữ Sơn xoay đầu vào nhau thành chữ Điền).
Hai vua tranh một nước(Hai chữ Vương để ngang dọc và ông xã lên nhau là chữ Điền).
Bốn mồm ngang dọc trong tầm đó(Bốn chữ Khẩu xếp lại thành 2 mặt hàng ngang dọc cũng chính là chữ Điền)”.
Lời giải của ông “trạng non” làm triều đình mát khía cạnh còn sứ đưa phải khâm phục sự hoàn hảo của tín đồ dân khu đất Việt và cho rằng chưa dễ gì tấn công được. Sau lần này, Vua nai lưng Thái Tông phong cho Trạng hiền lành ngay chức Ngự sử đài kiêm đông các đại học sĩ Thượng thư bộ Công.
Một lần khác, Triều đình phương Bắc lại với sang vn bức thư chỉ bao gồm hai chữ “Thanh Thúy”. Trạng thánh thiện đọc dứt liền phê ngay vào thư là “Thập nhị nguyệt xuất tốt” và tâu vua Trần buộc phải đưa quân ra biên giới bảo vệ vì mon 12 giặc sẽ đụng binh.
Nguyên chữ “thanh” có chữ thập, chữ nhị ở trên với chữ nguyệt sinh sống dưới, chữ “thúy” tất cả chữ xuất cùng chữ giỏi ghép lại. Quân Mông Cổ đến đầu biên giới thấy ta sẽ có sẵn sàng nên lại rút quân về.
Ngoài hai lần tiến công giặc bởi bút, về nông nghiệp, ông đến đắp đê quai phạt sông Hồng, cải tiến và phát triển sản xuất mùa màng. Về quân sự, ông mang đến mở sở hữu võ con đường để rèn quân luyện sĩ.
Ngày 14/8 năm Bính Tý (1256), trạng nguyên Nguyễn nhân hậu lâm bệnh nặng và qua đời, hưởng trọn dương 21 tuổi. Bên vua thương tiếc nuối truy phong ông là “Đại vương thành hoàng” với tôn làm cho thần làm việc 32 nơi, trong số ấy có đình Lại Đà ở xã Đông Hội, thị xã Đông Anh, Hà Nội.
Hiện nay, thường thờ trạng nguyên Nguyễn thánh thiện ở quê nhà ông, xã Dương A (Nam Thắng, nam giới Trực, phái mạnh Định) còn giữ được nhiều bài vị, sắc phong, câu đối, đại tự, đặc biệt bảo tồn được cuốn Ngọc phả nói về sự việc nghiệp của ông, trong những số đó có câu ca ngợi tài năng của Nguyễn Hiền: “Thập nhị tuế khôi khai lưỡng quốc/ Vạn niên thiên tuế lập tam tài” (tạm dịch: Mười hai tuổi khai khoa nhì nước/ nghìn năm ghi mãi chữ tam tài).
